Türkiye’nin Yaban Av Hayatında Yeni Dönem

Türkiye’deki binlerce avcıyı ve av hayatını yakından ilgilendiren Avlak Yönetim Bilgi Sistemi yürürlüğe girdi. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü Ahmet Özyanık, Türkiye’de av ve yaban hayatı kaynaklarının doğru kullanılmasını amaçladıklarını belirterek, “Yeni sistemle birlikte kota sistemine geçilecek ve avcı sayısı azalırken, avlaklarda verim arttırılacak” dedi.

Konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapan Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürü Ahmet Özyanık, Türkiye'de 1937’de yürürlüğe giren ve 2003 yılına kadar uygulanan 3167 sayılı mülga Kara Avcılığı Kanunu’nun birçok av hayvanı türünün nesillerinin bazı yörelerde tükenmesine, bazı yörelerde de tehlike altına düşmesine neden olduğunu anımsattı. Genel ve devlet avlaklarının tesisiyle ilgili faaliyetlerin 2010 yılında başlatıldığını ifade eden Özyanık, “Bu tarihten günümüze kadar olan süre içerisinde 90 genel avlak ve 139 devlet avlağı olmak üzere toplam 229 avlak tesis edilmiştir. 2013-2014 Av Dönemi Merkez Av Komisyonu (MAK) kararında ilan edilen 229 avlak yaklaşık 5.7 milyon hektar alan kaplamakta ve ülkemizde avlanmaya uygun olduğu tahmin edilen 60 milyon hektarlık alanın yüzde 9.5’ine tekabül etmektedir. Ülkemizde avcılığa elverişli alanların geri kalan 54.3 milyon hektarlık kısmında avcılık MAK’ın belirlediği ava açık sahalarda ve günlük avlanma limitleri çerçevesinde devam etmektedir” dedi.

Ahmet Özyanık, söz konusu avlaklarda avcılığın tür bazında belirlenen yıllık avlanma kotaları çerçevesinde düzenlendiğini kaydetti. Özyanık, “Herhangi bir av hayvanı türünün av döneminde kaç adet avlanacağının belirlenmesi amacıyla o av hayvanı türünün avlak sahasında kullandığı alan büyüklüğü, popülasyon yoğunluğu, üreme potansiyeli ve yaşama oranları gibi popülasyon dinamiğine ilişkin bilgiler ile ekosistem taşıma kapasitesini temel alan bir formül kullanılmaktadır. İlan edilen genel ve devlet avlaklarında avına izin verilecek türler ve bu türler için günlük avlanma limitleri, avlanma süreleri ve zamanlarının belirlenmesinde MAK kararları esastır. Genel ve devlet avlaklarında herhangi bir av dönemi için belirlenen kotalar kadar hasat yapılmasına izin verilmektedir” ifadelerini kullandı.

Özyanık, 2010 yılından beri yapılan bu uygulamada ilan edilen avlaklarda avlanmak isteyen avcıların il şube müdürlüklerinden avlanma izin belgesi alarak tercih ettikleri avlaklarda avlandıklarını da anımsatarak, “Ancak, avcılarımızın il şube müdürlüklerine başvurmadan avlanma kotalarını ve avlanma izin belgelerini internet üzerinden alabilmelerini sağlamak için Avlak Yönetimi Bilgi Sistemi (AVBİS) adlı bir program geliştirilerek, 2013-2014 av döneminde uygulamaya konmuştur. Avcılık belgesi olan ve avlanma izin kartı alan avcılarımız avlanma izin belgesini AVBİS aracılığı ile internet üzerinden alarak, MAK kararında ilan edilen genel ve devlet avlaklarında belirlenen koşullar çerçevesinde avlanabilecektir” dedi.

Söz konusu sistemle birlikte ilan edilen genel ve devlet avlaklarında haftanın 7 günü av yapılabileceğini anımsatan Özyanık, sistemin getirdiği diğer değişiklikleri şöyle sıraladı:

“Herhangi bir avcı gün içerisinde yalnızca bir avlakta avlanabilecek, her bir avlakta bir gün için en fazla toplamda bir kanatlı ve bir memeli veya 2 kanatlı ya da 2 memeli tür avlayabilecektir. İl geneli avlanma izin kartı alan avcıların ilan edilen genel ve devlet avlaklarında avlanacağı gün sayısı her bir avlakta en fazla 12 gün olarak belirlenmiştir. Ülke geneli avlanma izin kartı alan avcıların ilan edilen genel ve devlet avlaklarında avlanacağı gün sayısı ise her bir avlakta en fazla 6 gün olarak belirlenmiştir. Herhangi bir tür için belirlenen kotanın en az yüzde 50’si, en fazla yüzde 70’i il geneli avlanma izin kartı alan avcılara kullandırılacaktır. Geri kalan kotalar ülke geneli avlanma izin kartı alan avcılar tarafından kullanılacaktır.”

Avcıların av kaynaklarına sahip çıkmasının büyük önem taşıdığına da dikkat çeken Özyanık, açıklamasında şunları kaydetti:

“Özellikle kaçak avcılıkla etkin bir şekilde mücadele edilebilmesi ve yasal avcılarımızın avlanma haklarının korunması maksadıyla uygulamaya konulan ve Orman ve Su İşleri Bakanlığımızın üzerinde titizlikle durduğu genel ve devlet avlaklarının tesisi, planlı, kontrollü ve kotalı avcılığın ülkemizde gerçekleştirilmesi avcı kuruluşlarımızın işbirliği ve desteği olmadan mümkün görülmemektedir. Ülkemizdeki avcı kuruluşlarının Bakanlığımızın çalışmalarına yapmış oldukları katkılar her geçen gün artmaktadır. Yaban yaşam alanlarının yönetimi ve işletilmesinin avcılara emanet edildiği gelişmiş batı ülkelerinde olduğu gibi, ülkemizde sürdürülebilir avcılığın sağlanabilmesi için avcılarımızla işbirliği içerisinde çalışmak, onlara güvenmek durumundayız. Bu nedenle de avcı kuruluşları ile daha etkin işbirliği yapılabilmesi için yasal engellerin kaldırılması maksadıyla 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu’nun bazı maddelerinin yeniden düzenlenmesi yönünde girişimler başlatılmıştır. Teklif edilen yeniliklerden bir tanesi avcı kuruluşları ile avlakların işletilmesi hususunda işbirliği yapılabilmesidir. Bu teklifin kanunlaşması durumunda tescil edilen avlakların avcı dernekleri ile işbirliği içerisinde işletilmesi planlanmakta ve türler bazında belirlenen kotaların somut veriler olması itibariyle işbirliğinin temelini oluşturacağı düşünülmektedir.”