Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi’nden Prof. Dr. Emel Özyürek, bölgede çocukluk çağı hastalıklarında kemik iliği nakli tedavisini gerçekleştirebilen nadir merkezlerden biri olduklarını, tedavi edebildikleri her çocuğun mutluluklarını artırdığını söyledi. Özyürek, “Talasemi hastalığı dünyada ve ülkemizde en sık görülen, ailesel geçişi olan kalıtsal kan hastalığıdır. Erken çocukluk döneminde tespit edilen, kan üretiminin yapılamaması ile karakterize, bu hastalar ömür boyu, ortalama 3-4 haftada bir kan transfüzyonuna ihtiyaç duymaktadırlar. Bu hastalığı kalıcı bilinen tek tedavisi “Kemik İliği Nakli”dir. Kemik iliği nakli, ölümcül hastalığı olan ve diğer tedavi seçeneklerinin yetersiz kaldığı hastalarda, doku grubu tam uyumlu olan akraba ya da akraba dışı vericileri var ise, vericiden alınan kemik iliğinin, alıcıya (hastaya) verilmesi ile tanımlanabilen uzun ve karmaşık bir tedavi yöntemidir. Merkezimiz bu hastaların ve özellikle 15 yaş üste yüksek riskli hastaların nakillerini başarı ile gerçekleştirmektedir.” diye konuştu.
Merkezin kurulduğu andan itibaren bölgesel ve ulusal bir merkez olarak hizmet verdiğini vurgulayan Prof. Dr. Emel Özyürek, Samsun ve çevresi, Karadeniz Bölgesi ve Türkiye'nin farklı bölgelerinden (Hatay, Kütahya, Adana, Cizre, Mersin, Gaziantep, Batman, Mardin) gelen, Akdeniz anemisi (Talasemi Major), akut lenfoblastik lösemi ve akut myeloid lösemi hastalarına nakilleri başarı ile gerçekleştirilmiştir. İlk yılında olmasına rağmen hızla akreditasyon işlemlerini gerçekleştiren merkezimiz ‘Avrupa Kan ve Kemik İliği Nakil Grubu’na(European Group for Blood and Marrow Transplantation) üyeliğini tamamlamış ve Avrupa'ya akredite olmuştur” şeklinde konuştu.
TAM UYUMLU OLMAYAN AKRABA DIŞI NAKİLLER
Kemik iliği nakillerinde en temel noktanın, sağlıklı bir vericinin bulunması olduğunu vurgulayan Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi’nden Prof. Dr. Fışgın ise, “Hastaların aile içi taramalarında uygun sağlıklı verici bulunma oranı yüzde 25-30 civarındadır. Bu nedenle sağlıklı aile içi vericisi bulunamayan hastalara hızla yurtiçi ve yurt dışından uygun verici bulunması için tarama başlatılması gerekmektedir. Uygun verici bulunduğu durumlarda kemik iliği ya da kordon kanının gönderilmesi için Avrupa Kan ve Kemik İliği Nakil Grubu’na akredite olunması gerekmektedir. Merkezimiz ilk yılını doldurmadan akredite olmuştur. Akut lösemi ile takip edilen ve hastalığı kemoterapi ile ne yazık ki tekrar eden 2,5 yaşındaki hastanın kardeş-anne ve babasının uyumluluklarına bakıldı. Aile içinde uyumlu verici saptanmadı. Ulusal ve uluslararası veritabanlarından verici taramaları başlatılan hastanın doku gruplarına 9/10 uyumlu bir verici saptandı. Almanya'da yaşayan gönüllü vericinin kemik iliği operasyon ile alınarak özel bir kurye ve uçak yolu ile Medical Park Samsun Hastanesi Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi’ne 05 Haziran 2013 tarihinde getirildi. Saat 03.30'da hastaneye ulaşan kemik iliği acil olarak hastaya nakledildi. Nakil sonrası 1. ayda bakılan tetkiklerinde vericinin kemik iliğinin hastada tam tuttuğu saptandı” ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Fışgın şu bilgileri verdi: “Aile içinden, yurt içi ve yurt dışından tam uyumlu vericisi bulunamayan hastalara aileden en uyumlu bireyden ya da yurt dışından en uyumlu bireyden nakiller yapılabilmektedir. Merkezimizde Haziran 2013 tarihinde akut myeloid lösemili hastamıza tam uyumlu verici bulunamadığından annesinden tam uyumlu olmayan (haploidentik) nakil başarı ile gerçekleştirilmiştir. Oldukça kısa bir sürede hem nakilleri gerçekleştirdik hem de uluslar arası akreditasyonları tamamladık. Bölgemizde akraba dışı (unrelated) ve tam uyumlu olmayan (haploidentik) nakilleri yapan tek merkeziz. Sorumluluğumuzun bilincinde bilimsel veriler eşliğinde çocuklarımızın sağlığı için çalışıyoruz. Sosyal sorumluluk projeleri bir diğer önemsediğimiz nokta. NADEP projesinin Türkiye’de bir benzeri yok.”
Kemik iliği nakil işlemi yaklaşık 6 ay süren uzun ve karmaşık bir süreç olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Tunç Fışgın şöyle devam etti: “Bu süreçte ailelerin sosyal anlamda desteklenmesi gerekmektedir. Bu ihtiyaçlardan en önemlisi barınma problemidir. Ulusal ve uluslar arası çalışan merkezlere gelen çocuk ve ailelerin temiz, çağdaş ve modern imkanlara sahip mekanlarda barındırılmaları önemlidir. Bölgemizde hizmet veren NADEP (Nakil Aileleri Destek Projesi) önemli bir görevi yerine getirmektedir. Atakum Rotary Kulüp öncülüğünde LÖSAM ve Atakum Belediyesi’nin ortaklaşa gerçekleştirdiği bu projede, Samsun’da kemik iliği nakli uygulanan çocuk ve ailelerine 1 oda 1 salon toplam 55 m2’lik eşyalı hijyenik ve çağdaş daireler inşa edilmiştir. 12 adet yapılan bu dairelerde kısa bir süre sonra ailelerin barınma sorunları tümüyle çözülmüş olacaktır.”
Medical Park Samsun Hastanesi Genel Müdürü Opr. Dr. Hikmet Çavuş da, “Çocuk Kemik İliği Nakil Ünitesi kurulumu; deneyimli ekibin toplanması, HEPA filtreli steril servis oluşturulması ve yüksek teknolojiye dayalı kök hücre dondurma ve flow sitometri gibi laboratuarların kurulması sonucunda gerçekleştirilebilmektedir, bu merkezi bölgemizin hizmetine sunmak ve uluslar arası akredite bir merkez olmaktan büyük mutluluk duyuyoruz” açıklamasında bulundu.